Mâm cúng Rằm tháng Giêng năm 2025

Rằm tháng Giêng, còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, là một trong những ngày lễ quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt. Câu nói “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” thể hiện tầm quan trọng của lễ cúng này trong việc bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết về mâm cúng Rằm tháng Giêng, bao gồm các bước chuẩn bị mâm cúng và những lễ vật cần thiết.

Nguồn gốc ngày Tết Nguyên Tiêu

Rằm tháng Giêng, còn gọi là Tết Nguyên Tiêu hay Tết Thượng Nguyên, là một trong bốn ngày rằm lớn trong năm ở nước ta. Vào dịp này, người dân thường dâng lễ cúng bái tổ tiên, trời đất và đi chùa cầu bình an, may mắn cho bản thân và gia đình.

Nguồn gốc của Tết Nguyên Tiêu được lưu truyền qua nhiều giai thoại khác nhau trong dân gian. Theo Tiến sĩ Đinh Đức Tiến (khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn), ngày lễ này, cũng như Tết Nguyên Đán và một số ngày Tết khác của người Việt, chịu ảnh hưởng từ các tích truyện Trung Hoa. Khi du nhập vào Việt Nam, Tết Nguyên Tiêu đã có sự tiếp biến văn hóa, điều chỉnh phù hợp với phong tục và tín ngưỡng bản địa.

Đặc biệt, trong quá trình giao lưu văn hóa, Phật giáo cũng ảnh hưởng sâu sắc đến ngày lễ này, góp phần tạo nên những nét đặc trưng riêng của Tết Nguyên Tiêu tại Việt Nam.

>>/ Xem thêm: Top những món chay dễ làm từ đậu phụ

Thời gian cúng Rằm tháng Giêng năm 2025

Việc chọn thời gian cúng Rằm tháng Giêng rất quan trọng, bởi nhiều gia đình tin rằng cúng vào giờ tốt sẽ giúp thu hút tài lộc, may mắn. Dưới đây là thời điểm cúng phù hợp nhất:

Ngày cúng

Rằm tháng Giêng năm 2025 rơi vào thứ Tư, ngày 12/2 dương lịch. Theo sách Phong tục các ngày lễ Việt Nam, gia chủ có thể tiến hành cúng từ ngày 14 tháng Giêng (tức 11/2/2025) và nên hoàn thành trước 19h ngày 15 tháng Giêng (12/2/2025).

Giờ đẹp để cúng

• Ngày 15 tháng Giêng: Giờ Mão (5h – 7h), giờ Ngọ (11h – 13h), giờ Thân (15h – 17h), giờ Dậu (17h – 19h).
• Ngày 14 tháng Giêng: Giờ Dần (3h – 5h), giờ Thìn (7h – 9h), giờ Tỵ (9h – 11h), giờ Ngọ (11h – 13h), giờ Mùi (13h – 15h).

Chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng Giêng

Mâm cúng Rằm tháng Giêng có thể được chuẩn bị dưới dạng mâm cúng chay hoặc mâm cúng mặn, tùy theo truyền thống của từng vùng miền và gia đình. Các món ăn trong mâm cúng không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với tổ tiên, thần linh.

Mâm cúng chay

Mâm cúng chay vào ngày Rằm tháng Giêng thể hiện sự thanh tịnh và lòng từ bi của gia chủ. Các món ăn chay không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn giúp tạo không khí ấm cúng và đem lại may mắn. Mâm cúng chay thường được dâng lên cúng Phật trong dịp này.

Các món trong mâm cúng chay thường có:

• Hoa quả tươi: 5 loại hoa quả như chuối, cam, thanh long, xoài, quýt.
• Chè trôi nước: Tượng trưng cho sự hanh thông.
• Xôi gấc: Màu đỏ tượng trưng cho may mắn.
• Các món đậu: Đậu phụ, đậu xanh, đậu đen.
• Canh xào rau củ.

Mâm cúng mặn

Mâm cúng mặn thường được chuẩn bị để cúng gia tiên, thần tài, thổ công. Việc bày mâm cỗ mặn không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn tượng trưng cho sự sung túc, đầy đủ và mong muốn sự bình an, may mắn cho gia đình suốt năm.

Các món trong mâm cúng mặn bao gồm:

• Gà luộc nguyên con: Bày cánh tiên, ngậm hoa hồng đỏ.
• Xôi gấc: Màu đỏ mang lại may mắn.
• Bánh chưng hoặc bánh tét: Biểu trưng cho sự đầy đủ.
• Giò lụa, chả, nem rán.
• Canh măng hầm chân giò hoặc canh bóng thả.
• Rau xào, dưa món, dưa hành.

Tùy vào điều kiện và truyền thống của mỗi gia đình, mâm cúng có thể có sự thay đổi, nhưng tất cả đều hướng tới sự tôn kính tổ tiên và cầu mong cuộc sống an lành, thịnh vượng.

Rằm tháng Giêng là một dịp đặc biệt để người Việt thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh, cầu mong một năm mới an lành, bình an và may mắn. Hy vọng với những thông tin trên, các gia đình sẽ chuẩn bị được một mâm cúng đầy đủ, ý nghĩa và trọn vẹn cho ngày lễ trọng đại này.